Bu internet sitesinin verimli çalışmasını sağlamak amacıyla çerezler kullanılmaktadır. İnternet sitesini kullanarak çerezlerin kullanılmasını kabul etmiş olursunuz. Çerezleri nasıl kullandığımız, sildiğimiz ve engellediğimiz ile ilgili detaylı bilgi için lütfen Çerezler (Cookies) sayfasını okuyunuz.
Bu web sitesi, gerekli işlevselliği sağlamak ve online deneyimizini geliştirmek için çerezleri kullanır. Bu web sitesini kullanarak Moore Türkiye Gizlilik Sözlemesi'nde özetlendiği gibi, çerezlerin kullanılmasına rıza gösterirsiniz.
Bu web sitesi, gerekli işlevselliği sağlamak ve online deneyimizini geliştirmek için çerezleri kullanır. Bu web sitesini kullanarak Moore Türkiye Gizlilik Sözlemesi'nde özetlendiği gibi, çerezlerin kullanılmasına rıza gösterirsiniz. Çerezler hakkında daha fazla bilgi için lütfen tıklayınız.

İş Sözleşmelerindeki Maktu Aylık, Aylık Ücret Terimlerinde Yaşanan kavram Karmaşası, İş Müfettişleri ve SGK Müfettişlerini Harekete Geçirdi ve İşverenler İdari Para Cezaları İle Karşı Karşıya Geldi

Moore Stephens

 
İş Sözleşmelerindeki Maktu Aylık, Aylık Ücret Terimlerinde Yaşanan kavram Karmaşası, İş Müfettişleri ve SGK Müfettişlerini Harekete Geçirdi ve İşverenler İdari Para Cezaları İle Karşı Karşıya Geldi

Asgari Ücret Tespit Komisyonu asgari ücreti aylık değil günlük olarak tespit etmektedir. İş sözleşmesinde aksi bir hüküm bulunmadıkça asgari ücret GÜNLÜK OLARAK hesaplanacaktır.

Son dönemlerde İş Müfettişleri ve SGK müfettişleri bu konudaki denetimlerini sıklaştırmışlar ve 31 gün çeken aylarda iş sözleşmelerinde aksi hüküm bulunmadıkça 31 günlük ücret ödemeyen şirketlere idari cezalar kesmeye başlamışlardır.

4857 Sayılı İş Kanununun 49. Maddesi aynen aşağıdaki gibidir;

“Hasta İzinli veya sair nedenlerle mazeretli olduğu hallere bakılmaksızın her ay tam olarak Maktu bir aylık ücretin işçiye ödeneceği kararlaştırılmış olabilir. Bu durumda içinde bulunulan takvim ayının kaç gün olduğuna bakılmaksızın işçiye her ay için sabit bir ücret ödenecektir”.

İş sözleşmesinde “Maktu Aylık” cümlesi geçiyorsa işçi kaç gün çalışırsa çalışsın işçiye 30 günlük asgari ücret ödenecektir. 31 gün çeken aylarda da işçiye 30 günlük ücret ödenecektir.

Bir şirketin çalışanlarına her ay belli bir günde düzenli olarak maaş ödemesi o işyerinin aylık ücret sistemini benimsediği anlamına gelmez.  Çünkü 4857 sayılı Kanun’un 32. Maddesine göre “ücretler en geç bir ayda ödenir ve 1 haftaya kadar da indirilebilir.”

Kanunun ilgili maddesinde gördüğü üzere AYLIK ÜCRET kavramı yeterince açık değildir. Ay kavramı, 4857 sayılı Kanunda en geç ödeme süresi olarak ele alınmıştır. Ücretler aylık ödenecektir şeklinde bir ibare Kanunda yer almamaktadır.

4857 sayılı Kanunun 49. maddesi gereğince iş sözleşmesinde Maktu Aylık ibaresini kullanmayan şirketlerin; 31 gün çeken aylarda 31 günlük asgari ücret (30 günlük SGK), 28 çeken ayda ise 28 günlük asgari ücret (30 günlük SGK), 30 gün çeken aylarda ise 30 günlük asgari ücret ödemeleri gerektiği tartışmalı bir konudur.

Bilindiği üzere, birçok şirket iş sözleşmelerinde “Maktu Aylık” ibaresi yerine sadece “Aylık” ibaresini veya hiçbir ibare kullanmadan sadece “Brüt Asgari Ücret” ibaresini kullanmaktadır. Bu şirketlerin sözleşmelerini acilen 4857 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun hale getirmeleri yerinde olacaktır. Aksi takdirde gün sayısı 31 olan aylarda 31 günlük asgari ücret ödemeleri gerektiği iddiasıyla karşı karşıya kalabilirler.

Personeli ile iş sözleşmesi yapmayan şirketler birçok yaptırımla karşı karşıya kalacaklardır. Bu önemli yaptırımlardan biri; iş sözleşmesi yapmadan asgari ücretli personel çalıştıran şirketler her ne kadar personele aylık ödeme yapsalar da “MAKTU AYLIK” iş sözleşmesi yapmadıklarından 4857 sayılı Kanunun 49. maddesi gereğince personellerine çalıştıkları gün kapsamında ödeme yapmakla mükelleftirler.

İşçi ve işveren “biz aramızda sözlü olarak maktu aylık şeklinde anlaştık” deseler dahi 4857 sayılı Kanunun 8. maddesi gereğince süresi 1 yıldan fazla olan sözleşmeler yazılı olmak zorundadır, yazılı sözleşme yapılmayan hallerde ise 4857 sayılı Kanunun 8. maddesinin 3. fıkrası gereğince işveren işçiye çalışma koşulları ve ücretle ilgili yazılı bir belge vermekle zorunludur.

Dolayısıyla işveren ve işçinin biz aramızda sözlü sözleşme yaptık demesinin Kanunen hiçbir anlamı yoktur.

Ücretin gündelik belirlendiği durumlarda ise işçi, izinli olduğu durumlarda işe gelmediği gün için ücrete hak kazanamaz. Bu durumda işçi çalıştığı gün kadar ücret alacaktır. 28 gün için 28 günlük ücret 31 gün için ise 31 günlük ücret. İş sözleşmesi gündelik Yevmiye şeklinde düzenlenmiş bir asgari ücretli personele 31 günlük aylarda 30 günlük yani 2.029,50 TL lik asgari ücret ödenemez. Bu kişiye,
31 gün x 67,65 TL. = 2.097,15 TL’lik ödeme yapılmalıdır.

Aksi takdirde 4857 sayılı Kanunun 102/a maddesine göre her bir işçi için her ay 191,00 TL.
5510 sayılı kanun 102/c-4 bendine göre 4.059 TL. İdari para cezasına muhatap olacaklardır.
4857 sayılı İş Kanununun 49. maddesinin 3. Fıkrasında;

“Hasta izinli veya sair sebeplerle mazeretli olduğu hallerde dahi aylığı tam olarak ödenen aylık ücretli işçilere 46, 47 ve 48 inci maddenin birinci fıkrası hükümleri uygulanmaz. Ancak bunlardan ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışanlara ayrıca çalıştığı her gün için bir günlük ücreti ödenir”

Söz konusu kanun hükmünde yer alan “Aylık Ücretli” kavramının yeterince açık olmaması, işverenin ücret ödeme yükümlülüğünü yerine getirmesi bakımından tepki almıştır.

Sonuç olarak 4857 sayılı Kanun hükümlerini temel alındığında;

İş Sözleşmesinde MAKTU AYLIK ibaresi geçen şirketler 31 günlük aylarda da 30 günlük yani 2.029,50 TL brüt asgari ücret ödemekle yükümlüdür.

İş sözleşmesinde sadece aylık veya hiçbir ibare geçmeyen veya hiç iş sözleşmesi yapmayan şirketler günlük asgari ücret ödemekle yükümlü oldukları iddiasıyla karşı karşıya kalmaları kuvvetle muhtemeldir. Bir başka deyişle, 31 günlük aylarda asgari ücretliye 31 günlük ücret ödemelidirler.

Bunlara aykırı hareket eden şirketler için;

- 4857 sayılı Kanunun 102/a maddesine göre her bir işçi için her ay 191,00 TL.

- 5510 sayılı kanun 102/c-4 bendine göre 4.059,00 TL. İdari para cezası ile karşı karşıya kalınacaktır.

Bilgilerinize sunarız.


Saygılarımızla