7420 Sayılı Kanun ile Vergi Mevzuatında Önemli Düzenlemeler Yapılmıştır

7420 Sayılı Kanun ile Vergi Mevzuatında Önemli Düzenlemeler Yapılmıştır

09/11/2022 tarihli ve 32008 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan 7420 Sayılı "Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile vergi mevzuatında da önemli düzenlemeler yapılmıştır.

Söz konusu Kanun ile vergi mevzuatında yapılan düzenlemeler özetle şu şekildedir.

Konutlarda kurulan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretiminde teşvik sınırı

Gelir Vergisi Kanunu’nun “Vergiden muaf esnaf” başlıklı 9. maddesinin 1. fıkrasına (9) numaralı bendine göre  yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretimi amacıyla, sahibi oldukları veya kiraladıkları konutların çatı ve/veya cephelerinde kurdukları kurulu gücü azami 25 kW'a kadar (25 kW dâhil) olan (Kat maliklerince ana gayrimenkulün ortak elektrik enerjisi ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulan dâhil) yalnızca bir üretim tesisinden üretilen elektrik enerjisinin ihtiyaç fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanlar gelir vergisinden muaf tutulmuştur.

7420 sayılı Kanun’un 1. maddesiyle yukarıdaki “25 kW’a kadar (25 kW dâhil)” ibaresi 9.11.2022 tarihinden itibaren geçerli olamk üzere  “50 kW’a kadar (50 kW dâhil)” şeklinde değiştirilmiştir.

Gelir vergisinden istisna yemek bedeli

Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 23. maddesinin (8) numaralı bendi uyarınca, hizmet erbabına işverenlerce yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatler gelir vergisinden istisnadır. Ayrıca bentte yer alan parantez içi hükme göre  İş yerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda ise çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedeline ilişkin istisna tutarı, buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere yapılması şartı ile 2022 takvim yılı için 34 TL olarak belirlenmişken bu tutar 5799 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 1 Temmuz 2022 tarihinden geçerli olmak üzere 51 TL’ye yükseltilmiştir.
 
Bu defa Kanunun söz konusu  bendinin parantez içi hükmü 1.12.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
 
“işverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 Türk lirasını aşmayan kısmı istisna kapsamındadır. Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile bu amaçla sağlanan diğer menfaatler ücret olarak vergilendirilir.’’
 
Buna göre iş yerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda yemek bedeli ödemesinin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere yapılması şartı kaldırılmış olmakta ve 51 TL’nı aşmayan yemek bedellerinin personelin banka hesabına yatırılması durumunda da gelir vergisi istisnasından yararlanmak mümkün olacaktır.

Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına yapılan ücret ödemelerinde gelir vergisi istisnası

Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 23. maddesine eklenen 19 uncu bent ile 1.12.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;  yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına, fiilen yurt dışındaki çalışmaları karşılığı işverenin yurt dışı kazançlarından karşılanarak yapılan ücret ödemeleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Bireysel katılım yatırımcısı indiriminin uygulama süresi ve İndirim tutarı

Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 82. maddesi uyarınca; 31.12.2017 tarihine kadar, bireysel katılım yatırımcısı tam mükellef gerçek kişiler, iktisap ettikleri tam mükellef anonim şirketlere ait iştirak hisselerini en az iki tam yıl elde tutmaları şartıyla, hisse bedelinin %75'ini yıllık beyannamelerine konu kazanç ve iratlarından, hisselerin iktisap edildiği dönemde indirebilme 7420 sayılı Kanun’un 3. maddesiyle, 31 Aralık 2022 tarihinde sona erecek olan bu uygulamanın süresi 31 Aralık 2027 tarihine kadar uzatılmıştır. Ayrıca 1.000.000 TL’lik yararlanılabilecek maksimum indirim tutarı da 2.500.000 TL’ye çıkarılmıştır. Madde hükmü 1/1/2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir veya kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Sermaye azaltımında vergileme

Kanunun 22 nci maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanununa “Sermaye azaltımında vergileme” başlıklı 32/B maddesinin eklenmiştir.

MADDE 32/B- (1) Kurumlar tarafından sermayeye eklenen öz sermaye kalemlerinin, sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıl geçtikten sonra herhangi bir şekilde sermaye azaltımına konu edilmesi durumunda, nakdî veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların toplam sermayeye oranlanması suretiyle azaltıma konu edilen tutar içerisindeki sermaye unsurları tespit olunur. Söz konusu oranın tespitinde;
a) Sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarımı kurumlar vergisine ve kâr dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinin,
b) Sadece kâr dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinin,
c) Başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdî sermayenin toplam sermaye içindeki payları dikkate alınır.

(2) Kurumların öz sermaye kalemlerini sermayeye ekledikleri tarihten itibaren beş tam yıllık süre tamamlanmadan sermaye azaltımı yapmaları durumunda, azaltımın sırasıyla birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sermaye unsurlarından yapıldığı kabul edilir.
(3) Sermaye azaltımında, öncelikli olarak sermayeye ilave edilen öz sermaye kalemlerinden, sermayeye eklenme tarihi beş tam yıllık süreyi geçmemiş olanların işletmeden çekildiği kabul edilir.
(4) Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları kapsamında sermaye azaltımı suretiyle tespit olunan sermaye unsurlarından; birinci fıkranın (a) bendi kapsamında olanlar kurumlar vergisine ve vergi kesintisine, (b) bendi kapsamında olanlar sadece vergi kesintisine tabi tutulur. Kurumlar vergisine ve vergi kesintisine tabi sermaye unsurlarında, kesinti matrahı hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra kalan tutar olup, bu tutar üzerinden Kanunun 15 inci ve 30 uncu maddeleri ile 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesi hükmü kapsamında kesinti yapılır.
(5) Geçmiş yıl zararlarının mahsubu suretiyle sermaye azaltılması durumunda, bu şekilde azaltıma konu edilen sermaye unsurları birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümlerine göre tespit edilir ancak bu tutarlar üzerinden dördüncü fıkra kapsamında vergi kesintisi yapılmaz.
(6) Hazine ve Maliye Bakanlığı bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”
 
Buna göre sermayenin azaltılması halinde vergilendirilmeyecek olan ayni veya nakdi sermaye dışında; enflasyon farkları, değer artış fonları, geçmiş yıl karları, istisna kazançlar vb. ilaveleri de  olan şirketlerin, herhangi bir nedenle sermayelerini azaltmaları durumunda, sermayenin hangi kalemlerinin ne kadar tutarda azalacağı ve azaltıma konu edilen bu tutarlar üzerinden nasıl vergileme yapılacağı hususu açıklığa kavuşturulmuş olmaktadır.
 
Kur Korumalı Mevduatlarda kurumlar vergisi istisnasının uygulama süresi 2023 yılının sonuna kadar uzatılmıştır
 

Kanunun 23 üncü maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14 üncü maddesinde yapılan değişiklik ile yabancı paraların ve altın hesabı bakiyelerinin Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilmesi gereken 2022 yılı sonuna kadar olan  tarih 31/12/2023 olarak değiştirilmiştir.

 
Ayrıca söz konusu maddenin 4. fıkrasının son cümlesinde yapılan değişiklikle Cumhurbaşkanı’na istisnayı, 31.12.2023 tarihine kadar her geçici vergi veya yıllık hesap dönemleri sonu itibarıyla kurumların bilançolarında yer alan yabancı paralar için ayrı ayrı veya birlikte uygulatma konusunda yetki verilmektedir
 
Personele yapılan ısınma yardımları
 
Kanunun geçici 1 inci maddesi ile işverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 9/11/2022 tarihinden itibaren 2023 yılı Haziran ayı sonuna kadar, mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 TL'yi aşmayan ödemelerin prime esas kazanca dahil edilmemesi ve gelir vergisinden istisna edilmesi sağlanmıştır.
 
7420 sayılı Kanun’un geçici 1. Maddesinde yapılan düzenleme şu şekildedir.

GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren işverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30/6/2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 Türk lirasını aşmayan ödemeler, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre prime esas kazanca dâhil edilmez ve bu tutar üzerinden 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu uyarınca gelir vergisi hesaplanmaz.

(2) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ilgisine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilidir.
 
İcra takibinden vazgeçilen bazı alacakların “Değersiz alacak” olarak kabul edilmesi
 
7420 sayılı Kanun’un geçici 2. maddesiyle, borçlusu gerçek kişi olan icra takibindeki bazı alacaklardan vazgeçilmesi durumunda bu alacakların VUK kapsamında değersiz alacak olarak kabul edileceğine ilişkin düzenleme yapılmıştır.
 
7420 sayılı Kanun’un geçici 2. Maddesinde yapılan düzenleme şu şekildedir.
 
GEÇİCİ MADDE 2- (1) 15/8/2022 tarihi itibarıyla 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile 6/12/2018 tarihli ve 7155 sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun uyarınca icra takibi başlatılmış bulunan, borçlusu gerçek kişi olan ve her bir icra dosyası itibarıyla asıl alacak ve ferileri dâhil icra takibi başlatıldığı tarihteki takip talebinde yer alan takip tutarı 2.000 Türk lirasını aşmayan alacaklar ile bu tutarın üzerinde takip başlamış olmakla birlikte 15/8/2022 tarihi itibarıyla dosyada yapılmış tahsilatlar nedeniyle bakiye takip tutarı 2.000 Türk lirası ve altına düşen alacaklardan, alacaklıların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden altıncı ayın sonuna kadar alacak haklarından feragat ettiklerini belirtir dilekçeyle vazgeçerek icra takiplerini sonlandırmaları koşuluyla takip konusu alacak, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 322 nci maddesi kapsamında alacak kabul edilir.
(2) Bu madde kapsamında icra takibinden vazgeçilen alacaklar için 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 23 üncü maddesi uyarınca icra takibinden vazgeçme nedeniyle alınması gereken harç ile 30/6/1934 tarihli ve 2548 sayılı Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkûmlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde düzenlenen harç alınmaz. Evvelce alınan harçlar iade edilmez. Bu Kanun hükümlerinden yararlanılmak üzere takibinden vazgeçilen icra dosyaları ile ilgili olarak taraflar karşılıklı olarak yargılama gideri ve vekalet ücreti talebinde bulunamaz.
(3) 4/2/1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun ek 37 nci maddesine göre Hazine payı ödemekle yükümlü işletmecilerin, bu madde hükmünden yararlanarak alacaklarının takibinden vazgeçmeleri durumunda, takibinden vazgeçtikleri tutar içinde Hazine payı hesaplanmasını gerektirir alacak bulunması koşuluyla, 15/8/2022 tarihi itibarıyla ilgili icra dosyasındaki takip tutarının yüzde 18’i, feragat tarihini takip eden aydan başlamak üzere ödemeleri gereken Hazine paylarından mahsup edilmek suretiyle iade edilir.
(4) 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu çerçevesinde Bilgi Teknolojileri Kurumu tarafından yetkilendirilen, Hazine payı ödemekle yükümlü olmayan ancak 16/6/2005 tarihli ve 5369 sayılı Evrensel Hizmet Kanunu kapsamında evrensel hizmet katkı payı ödeme yükümlülüğü bulunan işletmecilerin bu madde hükmünden yararlanarak alacaklarının takibinden vazgeçmeleri durumunda, takibinden vazgeçtikleri tutar içinde evrensel hizmet katkı payı hesaplanmasını gerektirir alacak bulunması koşuluyla, 15/8/2022 tarihi itibarıyla ilgili icra dosyasındaki takip tutarının yüzde l’i, feragat tarihini takip eden ilk dönemden başlamak üzere ödemeleri gereken evrensel hizmet katkı paylarından mahsup edilmek suretiyle iade edilir.
(5) Bu madde hükmünden faydalanarak alacaklarından feragat edenler, feragat ettikleri alacaklar ile ilgili olarak, bu maddede öngörülen hükümler dışında ilgili idareden herhangi bir yasal yükümlülüğün iadesi, vekalet ücreti, yargılama gideri ve benzeri başkaca bir hak ve alacak talebinde bulunamaz.
(6) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığı ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenir.
 
Turizm payı oranlarına ilişkin düzenlemeler
 
7420 sayılı Kanun’un 37. maddesiyle 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasının  (a), (b), (c), (ç) ve (d) bölümlerinde yer alan turizm payı oranları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

a. Bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden binde 5,
b. Kültür ve Turizm Bakanlığından (Bakanlık) belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden binde 5,

c. Deniz turizmi tesislerinden binde 5,
ç. Seyahat acentalarından (münferit uçak bileti satışları hariç) on binde 5,
d. Havayolu işletmelerinden (ticari yolcu taşımacılığı faaliyetlerinden) on binde 5.

Ayrıca 7420 sayılı Kanun’un 38. maddesiyle 7183 sayılı Kanun’a geçici bir madde eklenerek: Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçlarından alınan turizm payının 31.12.2022 tarihine kadar alınabileceği belirlenmiştir.
 
Buna göre 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddes kapsamında 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren ödenecek turizm payı oranları şu şekildedir.
 
a. Bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden binde 5,
b. Kültür ve Turizm Bakanlığından (Bakanlık) belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden binde 5,
c. Deniz turizmi tesisleri ile Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçlarından binde 7,5 (1 Ocak 2023 tarihinden itibaren ödenmeyecek)
ç. Seyahat acentalarından (münferit uçak bileti satışları hariç) on binde 5,
d. Havayolu işletmelerinden (ticari yolcu taşımacılığı faaliyetlerinden) on binde 5,
e. Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilenler hariç olmak üzere havalimanı ve terminal işletmelerinden binde 2,
 
Söz konusu tebliğe aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

Lütfen Tıklayınız

Saygılarımızla